Kahramanmaraş ilinin Pazarcık ve Elbistan ilçelerinde meydana gelen ve binlerce insanımızın şehit olmasına ve binlercesinin evsiz işsiz kalmasına neden Deprem felaketinden dolayı vefat edenlere Allahtan rahmet yaralananlara ise acil şifalar dileyerek meydana gelen felaketin vergisel açıdan kısaca bir değerlendirme;
VERGİ YÖNÜNDEN:
06.02.2023 Tarihinde Kahramanmaraş merkezli meydana gelen Deprem Felaketinden etkilenen Kahramanmaraş, Hatay, Adıyaman, Gaziantep, Şanlıurfa, Kilis, Osmaniye, Malatya, Diyarbakır ve Adana illerini kapsayan Mücbir Sebep Hali ilan edilmesine Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından karar verilmiştir.
Mücbir sebep hali ile birlikte 06.02.2023 ile 31.07.2023 tarihleri arasında verilmesi gereken;
Beyannameleri ve bildirimlerin verilme süreleri,
Bu beyanname ve bildirimler üzerine tahakkuk eden vergilerin ödeme süreleri,
Deprem tarihinden önce tahakkuk etmiş, ödeme süresi mücbir sebep hali ilan edilen süreye rastlanan her türlü vergi, ceza ve gecikme faizinin ödeme süreleri,
2023 yılı Motorlu Taşıt Vergilerinin ikinci taksit ödeme süresi,
Deprem tarihinden önce ikmalen, re’sen veya idarece tarh edilen ve vadesi mücbir sebep halinin başladığı tarihten sonrasına rastlayan her türlü vergi, ceza ve gecikme faizinin ödeme süresi uzatılmıştır.
Buna göre Mücbir sebep süresince, verilmesi gereken vergi beyanname ve bildirimlerinin verilme süreleri 15 Ağustos 2023 günü sonuna kadar, bu beyanname ve bildirimler üzerine tahakkuk eden vergilerin ödenme süreleri de 31 Ağustos 2023 gününe kadar uzatılmıştır.
Bununla birlikte Mücbir Sebep Hali ilan edilen yerlerde bulunan Mükelleflerin Mayıs 2023 döneminde verilmesi gereken 1.Dönem Geçici Vergi Beyannamesi verilmeyecektir.
Bu yerlerde bulunan mükellefler gerekli şartları taşımaları halinde 02.10.2023 tarihinde kadar başvuru yapmaları halinde faiz alınmaksızın 24 (Yirmidört) aya kadar taksitle ödeme imkânı getirilmiştir.
Ayrıca Mücbir Sebep Hali ilan edilen yerlerde bulunan Serbest Muhasebe Mali Müşavirlerin Mücbir Sebep Hali dışında bulunan illerde sözleşme imzalayıp defterlerini tutukları mükelleflerle ilgili olarak vermeleri gereken beyannameler ve ödemeleri de Mücbir Sebep kapsamına alınmıştır.
KDV TEVKİFATI YÖNÜNDEN :
Katma Değer Vergisi Uygulama Genel Tebliği’nin “Kısmi Tevkifatın Mahiyeti ve Tevkifat Uygulayacak Alıcılar” başlıklı bölümünde; “213 sayılı Kanuna Göre, mücbir sebebin başladığı tarihten sona erdiği tarihe kadar geçen sürede, mücbir sebepten yararlanan mükelleflerin vergi ödevleri ertelenmektedir. Bu kapsamda beyanname verme yükümlülükleri ileri tarihe ertelenen mükelleflerin, mücbir sebep halinde bulunduğu süre içerisinde kısmi tevkifat kapsamındaki alımlarında tevkifat uygulanmaz.” Açıklaması yer almaktadır.
1 - Mükellefiyet kaydı, mücbir sebep halinin ilan edildiği illerde bulunanlar tarafından kısmi tevkifat kapsamındaki mal/hizmet alımlarında 06/02/2023 ile 31/07/2023 tarihleri arasında KDV tevkifatı yapılmayacak, bu kapsamda düzenlene faturalar tevkifatsız düzenlenecektir.ÖRNEK 1 : ABC Limited Şirketi mücbir sebep hali ilan edilen Şanlıurfa ilinde faaliyet gösteren Demir Çelik Ticareti yapmaktadır. XYZ Anonim Şirketi ise Zonguldak ta Demir Çelik Ticareti yapmaktadır. XYZ A.Ş. nin ABC LTD.ŞTİ. ne yapmış olduğu Demir Satışından dolayı kestiği fatura malın alıcısı olan ABC LTD.ŞTİ.nin mücbir sebep hali ilan edilen Şanlıurfa da yer aldığından KDV tevkifatı uygulanmayacaktır.
2 – Katma Değer Vergisi Uygulama Tebliği 2.1.3.1. Kısmi Tevkifatın Mahiyeti ve Tevkifat Uygulayacak Alıcılar İşleme taraf satıcı mükellefin de mücbir sebep kapsamında bulunması halinde, söz konusu alımlarda genel hükümler çerçevesinde tevkifat uygulamasına devam olunur.ÖRNEK 2 : ABC Limited Şirketi mücbir sebep hali ilan edilen Şanlıurfa ilinde faaliyet gösteren Çırçırlama Faaliyetinde bulunmaktadır. XYZ Anonim Şirketi ise Adana da Pamuk Ticareti yapmaktadır. ABC LTD.ŞTİ. nin XYZ A.Ş.ye yapmış olduğu Pamuk Satışından dolayı kestiği fatura malın satıcısı ve alıcısı da mücbir sebep hali ilan edilen iller arasında bulunduğundan 9/10 oranında KDV tevkifatı uygulanacaktır.
SGK YÖNÜNDEN:
06/02/2023 ila 30/04/2023 tarihleri arasında, 5510 sayılı Kanuna göre vermekle yükümlü olunan her türlü bilgi, belge ve beyannamelerin (iş kazaları ile meslek hastalıkları bildirimleri dahil) 26/05/2023 tarihine kadar (bu tarih dahil) SGK’ ya verilmesi halinde yasal süresi içinde verilmiş sayılacaktır.
06/02/2023 tarih inden önce ödeme süresi dolmuş mevcut prim borçları ile 2023 yılı Ocak, Şubat, Mart, Nisan, Mayıs, Haziran aylarına ait prim borçları, 5510 sayılı Kanunun 89 uncu maddesinde belirtilen gecikme cezası ve gecikme zammı uygulanmaksızın 31/08/2023 tarihine (bu tarih dahil) kadar ödenebilecektir.
Erteleme süresince sağlık hizmet sunucularının fatura bedellerinden prim ve prime ilişkin borçlarına kesinti yapılmayacaktır.
Ödeme vadesi geçmiş borçları çeşitli kanunlar uyarınca yeniden yapılandırılmış veya 6183 sayılı Kanun uyarınca tecil ve taksitlendirilmiş olup, kapsama alınan illerdeki yerler için 06/02/2023 tarihi itibarıyla yapılandırma/taksitlendirme işlemleri bozma koşuluna girmemiş işveren, sigortalı ve hak sahiplerinin ödeme vadesi 06/02/2023 ila 31/07/2023 tarihleri arasında sona eren taksitlerini 31/08/2023 kadar ödemeleri halinde yasal süresi içinde ödenmiş sayılacaktır.
Borçların 6183 sayılı Kanununun 48 inci maddesinin altıncı fıkrası kapsamında azami 24 ay süre ile tecil faizi alınmaksızın ve ilgili mevzuat kapsamında belirtilen diğer şartların sağlanması halinde ertelenen borçlar azami 24 aya kadar tecil faizi alınmaksızın taksitlendirilebilecektir.
Mücbir sebep döneminde, icra işlemi yapılmayacak, erteleme kapsamındaki borçlar için 6183 sayılı Kanununun 79 uncu maddesi kapsamında uygulanan hak ve alacak hacizler (e-mevduat haczi dahil) kaldırılacak, belge/beyannamelerin erteleme döneminin sonunda belirtilen sürede verilmesi ve primlerin ödenmesi halinde teşviklerden yararlanılabilecek, borcu yoktur yazısı alınabilecektir.
06/02/2023 tarihinden önce veya 06/02/2023 ila 30/04/2023 tarihleri arasında düzenlenen istirahat raporlarına istinaden hak edilen geçici iş göremezlik ödenekleri işverenlerce çalışılmadığına dair bildirim veya Kanunun 4/1 – (b) bendi kapsamında yer alan sigortalılar için ise çalışmadıklarına dair beyan yapılması beklenmeksizin ödenecektir.
06/02/2023 ila 30/04/2023 tarihleri arasında SGK’ ya verilmesi gereken sigortalı işe giriş bildirgesi ile sigortalı işten ayrılış bildirgelerinin 26/05/2023 tarihine kadar (bu tarih dahil) verilmesi durumunda bu bildirimler yasal süresi içinde verilmiş sayılacak ve idari para cezası uygulanmayacaktır.
Deprem felaketi yaşanan illerde; sigortalıların almış oldukları istirahat raporları sebebiyle işverenlerce, 06/02/2023 ila 30/04/2023 arasında verilmesi gereken çalışılmadığına dair bildirimlerin, 26/05/2023 tarihine kadar yapılması halinde bu bildirimler süresinde yapılmış sayılacak ve idari para cezası uygulanmayacaktır.
Ayrıca bugüne kadar yaşadığımız her zorluktan birlik ve beraberliğimizle çıktık, bu zor günleri de hep birlikte aşacağımıza inanıyor, meydana gelen ve bizleri derinden yaralayan bu felakette hayatını kaybeden vatandaşlarımıza Allah’tan rahmet, yaralılarımıza da acil şifalar diliyorum. Kalbimiz ve dualarımız sizinledir.”
